Qishning ayozli kunlarida atrofdagilarning aksirishi va yo‘talishini ko‘rib, kasal bo‘lmaslik uchun nima qilish kerak, degan savol paydo bo‘ladi. Xayriyatki, shamollash va grippning oldini oluvchi vositalar talaygina!

Tabiiy antibiotiklar
Eng yaxshi ta’sir ko‘rsatadigan vositalar, odatda, eng oddiy vositalar hisoblanadi. Piyoz, sarimsoq, yerqalampir, sitrus mevalar – bu mahsulotlarni uyda bo‘lmasa, do‘kondan topish mumkin.

Sarimsoqni tishlab, turli taomlarga maydalab qo‘shib, non bo‘lagiga surib yeyish mumkin. Piyoz ham taomga yaxshi qo‘shimcha hisoblanadi. Bundan tashqari, piyozning suvidan antibakterial kompress yoki ingalyatsiya tumovning birinchi alomatlarida yaxshi yordam beradi.

Yarimta piyozni mayda qirg‘ichdan o‘tkazib, doka yordamida ortiqcha suvini suzib olinadi. Dokadagi piyozni burunga qo‘yib, bug‘ida nafas olinadi. Ingalyatsiya uchun suzib olingan suviga 1:10 nisbatda qaynoq suv qo‘shiladi va boshga sochiqni yopib, 5-7 daqiqa davomida bug‘ida nafas olinadi.

Har qanday sitrus mevalarning sharbatini olish mumkin. Tuzlangan karam organizmdagi S vitamini o‘rnini to‘ldiradi.

Uydagi mikroiqlim
Xona o‘simliklari oila a’zolarini gripp va shamollashlardan himoya qilishga qodir. Masalan, fikus va kalanxoe havoni yaxshi namlantiradi, bu burun va tomoq shilliq qavatining quruqshashini oldini olishga yordam beradi. Sanseviyeriya kislorod generatori hisoblanadi, bu o‘simlik turgan xonada nafas olish yengillashadi. Fikus hamda dratsena kasallik qo‘zg‘atuvchi bakteriyalarni o‘ldirish xususiyatiga ega. Bu vazifani limon daraxti ham yaxshi uddalaydi. Xlorofitum havoni tozalaydi, dorivor rozmarin esa yuqori nafas yo‘llariga yaxshi ta’sir ko‘rsatadai.

Shuningdek xonada mirt yoki evkalipt o‘stirish ham foydali. Bu o‘simliklar immun tizimini mustahkamlashga yordam beradi.

Xushbo‘y hidlar
Shamollash haqda gap borganida kedr va archa, qarag‘ay va oqqarag‘ay, apelsin va limon, dolchin va kardamon, zanjabil kabi o‘simliklarning efir yog‘lariga e’tibor qaratgan ma’qul.

Ularni hidlash, aroma chiroqlarda foydalanish yoki teriga surish mumkin. Ayrim odamlar xushbo‘y yog‘lar qo‘shilgan vannalar qabul qilishadi. Buning uchun bir necha tomchi efir yog‘ini 50ml asosiy yog‘ga (zaytun, o‘simlik) tomizib, so‘ng tayyor vannaga qo‘shiladi.

Xonalarga efir yog‘lari tomizilgan gubkalar yoki lattalar qo‘yib qo‘yish mumkin. Ular bug‘lanib, shifobaxsh hidini tarqatadi.

Ovqatlanish
Yilning sovuq paytida yaxshi va to‘yimli ovqatlanishni istaymiz. Ammo shamollashning birinchi belgilarini sezganingizda oshqozon-ichak yo‘li faoliyatini yengillashtiruvchi taomlarga o‘tish lozim. Kasallik vaqtida, masalan, qisman och qolish mumkin, organizmning o‘zi ovqatni talab qilmaydi. Bunda yengil taom organizmga yordam va kuch beradi. Masalan, tovuq sho‘rva, toblab pishirilgan olmalar, bug‘da tayyorlangan baliq, yengil qaynatilgan go‘sht foydali hisoblanadi. Taomni sovuq holda iste’mol qilmagan yaxshi, aks holda organizmning uni ichdan isitishga kuch sarflashiga to‘g‘ri keladi.

Vaqtincha shirinliklardan ham bosh tortgan ma’qul. Ular bakteriyalarning ko‘payishiga yordam beradi. Shirinliklarni mevalar va quruq mevalar bilan almashtirish mumkin.

Shamollashning birinchi alomatlari tezroq o‘tib ketishi uchun S vitaminiga boy na’matakdan pyure tayyorlang.

1 stakan na’matak mevasini urug‘idan tozalab, sirlangan idishga solinadi va 1 litr suv quyib, mevalar yumshaguncha qaynatiladi. So‘ng mevalarni siqib, suzib olib, go‘sht maydalagich yoki blenderdan o‘tkaziladi. 1-2 choy qoshiq shakar qo‘shiladi. Pyureni ovqatdan oldin 1 choy qoshiqdan kuniga 3 mahal iste’mol qilinadi.

Kasallikning oldini olish
Odamlar gavjum joylarda alohida ehtiyotkorlik talab qilinadi. Odamlar orasida bakteriyalarni tarqatuvchilar bo‘lishi mumkin. O‘zingizni himoya qilish uchun uydan chiqishdan oldin burningizning ichiga oksolin mazini suring, og‘zingizga 2-3 dona qalampirmunchoq solib oling. Ular og‘iz bo‘shlig‘ini zararsizlantiradi.

Uyga qaytgach, burningizni tuzli eritmada (200 ml iliq suvga 1-2 choy qoshiq tuz) chaying yoki dengiz suvli maxsus sprey (dorixonada sotiladi) seping. Bu vositalar burun bo‘shlig‘idagi bakteriyalarni yuvib tushirishga yordam beradi.