— «Salomatlik» sahifasini doim kuzatib boraman. Ayting-chi, 38 yoshgacha tug‘magan ayolning bu yoshda homilador bo‘lishi xavfli emasmi? Ayollar birinchi farzandini necha yoshgacha tuqqani ma’qul?
MATLUBA,
Buxoro viloyati.

Komiljon ChORIYeV, ginekolog:
— Qiz bola tuxumdonida tuxum hujayralari muntazam bir me’yorda yetila boshlagandan, ya’ni hayz ko‘rgandan boshlab homilador bo‘lishi mumkin. Ayollarda bola tug‘ishga qodirlik davri o‘rtacha o‘ttiz yil (o‘n olti yoshdan qirq olti yoshgacha) davom etadi. Yuqorida aytilgandek, ayol organizmining yetilgan davri yigirma ikki-yigirma olti yosh hisoblanadi. Birinchi homiladorlik shu davrga to‘g‘ri kelsa va ayol shifokor nazoratida bo‘lsa, homilani ancha yengil ko‘taradi. Tug‘ruq ham birmuncha oson kechadi.

Shifokorlar birinchi homila yigirma sakkiz yoshdan keyin bo‘lgan hollarda homilani ko‘tarish ham, tug‘ish ham nisbatan og‘irroq bo‘lishini hisobga olib, bu yoshdagi ayollarni muntazam nazorat ostiga olishadi. Lekin bu faqat birinchi homilaga tegishli. Birinchi farzandini 22-26 yoshlarda tuqqan ayol esa undan keyingi bolalarini yigirma sakkizda ham bexavotir dunyoga keltirishi mumkin.
Ayrim sabablarga ko‘ra, ayol yoki er uzoq vaqt davolangandan so‘ng muolajalar ijobiy natija berib, yoshi o‘tib qolganda, ya’ni 35-40 yoshda homilador bo‘lgan va eson-omon qutulib olgan ayollar ham uchraydi. Bunday hollarda shifokorlar hozirgi zamon tabobatida ayolga yordam berish murakkab emasligini ta’kidlashadi. Bu yoshda farzand kutayotgan ayollar ortiqcha hayajonga berilmasligi, o‘zlarini erkin his qilishi juda muhim.

Aksincha, juda erta, ya’ni o‘n to‘qqiz-yigirmaga kirmay turib, bola ko‘rishning asorati ancha sezilarli bo‘ladi. Chunki yosh ayol ham jismonan, ham ruhan, ham moddiy jihatdan ona bo‘lishga tayyor bo‘lmaydi.
Shuni aytish kerakki, homiladorlik faqat ayol organizmidagina emas, balki uning ruhiyatida ham muayyan o‘zgarishlarga sabab bo‘ladigan jarayon. Ko‘p narsa ayol psixikasining o‘ziga xosligiga bog‘liq, albatta.
O‘ta ta’sirchan, atrof-muhitga tez moslasha olmaydigan ayollarda homiladorlik ma’lum asoratlar bilan o‘tishi mumkin. O‘zini bosib olgan, sermulohaza ayollarda esa homiladorlik ham, tug‘ish ham qariyb asoratsiz kechadi.

Albatta, ko‘p narsa ona bo‘lishga tayyorlanayotgan ayol yashab turgan sharoit, oilaviy muhitga ham bog‘liq. O‘zi sog‘lom, eri mehribon, boz ustiga, bobo va buvilar ham bo‘lajak nabirani intizorlik bilan kutayotgan bir sharoitda homilador ayolning hech qanday ruhiy toliqishlarsiz eson-omon qutulib olishi, shubhasiz. Agar siz homilador bo‘lsangiz, doimo o‘zingizda bo‘layotgan o‘zgarishlarni ginekologingizga ma’lum qilib turing va muntazam ravishda nazoratda bo‘lishga harakat qiling. Bu siz va farzandingiz uchun juda muhim!